O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
ILMIY FAOLIYATGA TAYYORGARLIK ASOSLARI
O’quv–uslubiy qo’llanma
Toshkent – 2010
ILMIY FAOLIYATGA TAYYORGARLIK ASOSLARI
I qism.
Ilmiy axborot bilan ishlash: o’qish, yozma va og’zaki shaklda bayon qilish
II qism.
Ilmiy tadqiqot metodologiyasi
III qism.
Magistrlik dissertasiyasini rasmiylashtirish va himoya qilish
B.Yu.Xodiyev, A.Sh.Bekmurodov, M.R.Boltabayev, L.V.Golish, O.B.Gimranova. Ilmiy-tadqiqotchilik faoliyatiga tayyorgarlik asoslari: O’quv-uslubiy qo’llanma - Toshkent: Ekonomika, 2010. 138 bet.
Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti O’quv-uslubiy kengashining qaroriga binoan nashr etilgan. Magistraturaning “Ilmiy tadqiqotlar metodologiyasi” kursini o’rganayotgan talabalar uchun o’quv qo’llanmasi sifatida tavsiya qilinadi.
Professor B.Yu.Xodiyevning umumiy tahriri ostida
Retsenzentlar:
i.f.d., prof. N.M.Maxmudov
i.f.n., dotsent B.B.Usmonov
Ushbu kitob magistrantlarni ilmiy-tadqiqotchilik faoliyatiga tayyorlash bo’yicha O’zbekistonda nashr qilinayotgan ilk o’quv - uslubiy qo’llanmadir.
Qo’llanma iqtisodiyot oliy o’quv yurtlarining magistrantlari va o’qituvchilari, shuningdek magistrlik dissertasiyalarining ilmiy rahbarlari uchun mo’ljallangan. Bu kitob shuningdek boshqa oliy o’quv yurtlarining magistrantlari va o’qituvchilari, aspirantlar va talabgorlar uchun ham foydali bo’lishi mumkin.
O’quv – uslubiy qo’llanmada ilmiy adabiyotlarni o’qish, axborotlarni og’zaki tarzda taqdim etish, ilmiy uslubdagi matnlarni yozish bo’yicha tavsiyalar bayon qilingan; magistrlik dissertasiyasini yozish, rasmiylashtirish va himoyaga tayyorlash yuzasidan amaliy maslahatlar berilgan.
Kitob o’quv–uslubiy qo’llanma sifatida yozilgani sababli uning mualliflari hamkasblarining konstruktiv takliflari va fikr-mulohazalari uchun minnatdorchilik bildiradi, bunday takliflar va fikr-mulohazalar qo’llanma ustidagi keyingi ishlar jarayonida albatta hisobga olinadi.
Takliflar va fikr-mulohazalarni quyidagi manzilga yuborishingizni so’raymiz: Toshkent – 1000003, O’zbekiston ko’chasi, 49-uy, Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti, O’quv–uslubiyot boshqarmasi.
© B.Yu.Xodiyev va boshqalar. TDIU, 2010
M U N D A R I J A
KIRISH
I QISM. Ilmiy axborot bilan ishlash: mutolaa qilish, yozma va og’zaki shakllarda bayon qilish
Ilmiy adabiyotlarni mutolaa qilish
Mutolaa turlari va qoidalari.
Axborotlarni markirovkalash.
Kitob, ilmiy jurnal, ilmiy maqolalar, tezislar to’plami bilan ishlashning prosessual tizimi.
Kitobning tarkibiy tuzilishi.
Axborotlarni yozma shaklda yetkazish
Ilmiy matnlarning funksiyalari va turlari.
Reja.
Tezislar.
Konspekt.
Referat.
Annotasiya.
Maqola.
Esse.
Ilmiy uslubdagi matnlarni yozish bo’yicha tavsiyalar.
Axborotlarni og’zaki shaklda yetkazish
Ma’ruza bilan chiqish.
Taqdimot (axborot).
II QISM. ILMIY TADQIQOT METODOLOGIYASI
Ilmiy tadqiqot debochasi
Ilmiy tadqiqot: asosiy kategoriyalar va tushunchalar.
Ilmiy tadqiqotning muvaffaqiyatli yakunlanishi shartlari.
Tadqiqotchilik faoliyatining prosessual tuzilmasi.
Magistrlik dissertasiyasi: umumiy tushuncha.
Magistrlik dissertasiyasi ishining prosessual tuzilmasi
Magistr ilmiy ishining natijalari, ko’rsatkichlari va uni baholash mezonlari.
Magistrlik dissertasiyasi mavzuining tanlanishi va ifodalanishi
Ilmiy tadqiqot mavzuini tanlash uchun asoslar.
Mavzuning tanlanishini belgilovchi omillar.
Mavzuni tanlash usullari va vositalari.
Ilmiy ish mavzuini ifodalashini belgilovchi tamoyillar va talablar.
Magistrlik dissertasiyasi nomini ifodalashning prosessual tuzilishi.
Tadqiqotning dolzarbligi, yangiligi va amaliy ahamiyatini belgilash va asoslash
Tadqiqot dolzarbligini belgilash va asoslash.
Tadqiqot yangiligini belgilash va asoslash.
Tadqiqotning amaliy ahamiyatini belgilash va asoslash.
Muammoning izlanishi va ifodalanishi
«Ilmiy tadqiqot muammosi» tushunchasi mazmuni.
Ilmiy adabiyotlar tahlili – muammoning qo’yilishini asoslash.
Tadqiqot muammosini ifodalashning prosessual tuzilmasi.
Farazning ilgari surilishi va ifodalanishi
«Faraz» tushunchasi mazmuni.
Farazlar turlari.
Farazlarni ilgari surish qoidalari.
Farazni qurishning prosessual tuzilmasi.
Tadqiqot maqsadining belgilanishi va vazifalarining qo’yilishi. tadqiqot uslublarining tanlanishi
«Tadqiqot maqsadi» tushunchasining mazmuni.
«Tadqiqot vazifalari» tushunchasining mazmuni.
Dissertasiya tadqiqoti vazifalari qo’yilishining prosessual tuzilmasi.
Tadqiqot maqsadlari va tipi, yangilik elementlari asosidagi vazifalar doirasi.
Muammoni hal etish vazifalarining qo’yilishi.
Ilmiy tadqiqot uslublari.
Ilmiy - tadqiqotchilik ishining rejalashtirilishi
«Ilmiy ish rejasi» tushunchasi mazmuni.
Faoliyatni rejalashtirishning prosessual tuzilmasi.
Magistrlik dissertasiyasi rejasini tuzish.
Magistrlik dissertasiyasi rejasining tuzilishi va mazmuniy ko’rsatkichlari.
Rejaga talablar.
Rejalashtirish turlari Ilmiy tadqiqot (magistrlik ishi)ning namunaviy taqvimiy rejasi.
III QISM. MAGISTRLIK DISSERTASIYASINI RASMIYLASHTIRISH VA HIMOYA QILISH
Dissertasiya ishining tuzilishi va asosiy mazmuni
Dissertasiya ishining tuzilishi.
Titul varag’i va mundarija.
Kirish Asosiy qism.
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Ilovalar.
Ishni rasmiylashtirishga doir asosiy talablar
Dissertasiyani yozish va rasmiylashtirishning asosiy qoidalari.
Boblar va sarlavhalar nomlarini rasmiylashtirish.
Titul varag’ini rasmiylashtirish.
Matndagi qaydlar, ko’chirmalar va o’zlashtirilgan parchalarni rasmiylashtirish.
Ilovalarni rasmiylashtirish.
Foydalanilgan manbalarni bayon qilish qoidalari.
Dissertasiya himoyasi
Magistrlik dissertasiyasini himoyaga tayyorlash tartibi.
Magistrlik dissertasiyasiga taqriz va baholarga talablar.
Magistrlik dissertasiyasining ommaviy himoyasini o’tkazish tartib-qoidalari.
GLOSSARIY